Kjo është një poezi mbresëlënëse, përmes së cilës dijetari i madh Ibën Kajjim el-Xheuzije (vd. 1350 – 751H), u drejtohet adhuruesve të kryqit, me pyetje shumë të logjikshme. Këtë poezi e ka shkruar në librin e tij: “Igâthetul-Lehfân min mesâjid esh-shejtân” 2/290.
أعُبَّادَ المَسِيحِ لَنَا سُؤَالٌ *** نُرِيدُ جَوَابَهُ مَّمِنْ وَعَاهُ
O adhurues të Krishtit, ne kemi një pyetje. Përgjigjen e saj e duam nga ai që e ka kuptuar:
إذا ماتَ الإِلهُ بِصُنْع قومٍ *** أمَاتُوهُ فَما هذَا الإِلهُ؟
Nëse i Adhuruari (Perëndia) vdiq nga vepra e disave, që e vranë, atëherë, çfarë na qenka ky i adhuruar?
وَهَلْ أرضاه ما نَالُوهُ مِنْهُ؟ فبُشْرَاهمْ إذا نالُوا رِضَاهُ
A e bëri Atë të kënaqur dëmi që ata i shkaktuan? Se, nëse arritën ta bëjnë të kënaqur, qofshin gëzuar!
وَإِنْ سَخِطَ الّذِى فَعَلُوهُ *** فيه فَقُوَّتُهُمْ إِذًا أوْهَتْ قُوَاهُ
A, nëse e zemëroi ajo që bënë me Të, atëherë fuqia e tyre mbi Fuqitë e Tij paska triumfuar!
وَهَلْ بَقِى الوُجُودُ بِلاَ إِلهٍ *** سَمِيعٍ يَسْتَجِيبُ لَمِنْ دَعَاهُ؟
Po universi, a mbeti pa një të Adhuruar Gjithëdëgjues, i Cili i përgjigjet çdo lutësi të përgjëruar?
وَهَلْ خَلَتِ الطِّبَاقُ السَّبْعُ لَمّا *** ثَوَى تَحتَ التُّرَابِ، وَقَدْ عَلاَهُ
A mbetën shtatë qiejt fare vetëm, derisa ai “prehej” nën dheun, i cili nga sipër e pati mbuluar!?
وَهَلْ خَلَتِ الْعَوَالُمِ مِن إِلهٍ *** يُدَبِّرهَا، وَقَدْ سُمِرَتْ يَدَاهُ؟
A ngelën botët pa të Adhuruarin që i drejton ato, pasi “Atij” duart ia patën gozhduar?
وَكَيْفَ تَخَلْتِ الأَمْلاَكُ عَنْهُ *** بِنَصْرِهِمُ، وَقَدْ سَمِعُوا بُكاهُ؟
Po si paskan ngurruar engjëjt e tij ta ndihmojnë, “zotin”, kur ata e dëgjonin duke qarë e lotuar?
وكيف أطاقت الخشبات حمل ال *** إله الحق مشدودا قفاه؟
Po drunjtë, si morën takat ta mbartin të adhuruarin e vërtetë, dhe shpinën t’ia mbajnë shtrënguar?
وَكيْفَ دَنَا الحَدِيدُ إِلَيْهِ حَتَّى *** يُخَالِطَهُ، وَيَلْحَقَهُ أذَاهُ؟
Po hekuri, si mundi t’i afrohet Atij, aq afër, duke e lënduar dhe plagë duke i shkaktuar?
وَكيْفَ تَمكْنَتْ أَيْدِى عِدَاهُ *** وَطَالتْ حَيْثُ قَدْ صَفَعُوا قَفَاهُ؟
Si gjetën mundësi duart e armiqve të Tij ta kapin e të zgjaten, shpinës së Tij për t’i mëshuar?
وَهَلْ عَادَ المَسِيحُ إِلَى حَيَاةٍ *** أَمَ المحيي لَهُ رَب سِوَاهُ؟
Pastaj, a u kthye vetë Krishti në jetë? Apo, ai që e ringjalli ishte një tjetër Zot i Adhuruar?
وَيَا عَجَباً لِقَبْرٍ ضَمَّ رَبا *** وَأَعْجَبُ مِنْهُ بَطْنٌ قَدْ حَوَاهُ
Sa çudi për atë varr që e paska përfshirë Zotin! Po edhe më çudi për barkun, që e paska strehuar!
أَقَامَ هُنَاكَ تِسْعاً مِنْ شُهُورٍ *** لَدَى الظُّلُمَاتِ مِنْ حَيْضٍ غِذَاهُ
Aty ka qëndruar për nëntë muaj, nën errësira, me gjak të mitrës duke u zhvilluar!
وَشَقَّ الْفَرْجَ مَوْلُودًا صَغِيراً *** ضَعِيفاً، فَاتِحاً للثدي فَاهُ
Pastaj ka çarë mitrën, duke dalë si bebe e vogël, e dobët, me gojë të hapur, gjirin duke e kërkuar.
وَيَأْكُلُ، ثمَّ يَشْرَبُ، ثمَّ يأتي *** بِلاَزِمِ ذَاكَ، هَلْ هذَا إِلهُ؟
Dhe hante, pastaj pinte dhe më pas e kryente atë që “duhet”. E vallë! A ky është i adhuruar?!
تَعَالَى اللهُ عَنْ إِفْكِ النَّصَارَى *** سَيُسأَلُ كُلَّهُمْ عَمَّا افْترَاهُ
I Pastër e i Lartësuar është All-llahu nga shpifja e të krishterëve! Që të gjithë do të pyeten për gënjeshtrën e trilluar.
أَعُبَّادَ الصَّلِيبِ، لأَى مَعْنِّى *** يُعَظمُ أوْ يُقَبَّحُ مَنْ رَمَاهُ؟
O adhurues të kryqit, për çfarë arsye kryqi të madhërohet? E për çfarë arsye të fyhet ai që e ka refuzuar?
وَهَلْ تَقْضِى العقولُ بِغَيْرِ كَسْرٍ *** وَإحْرَاقٍ لَهُ، وَلَمِنْ بَغَاهُ؟
A s’e kërkon logjika që ta thyeni dhe ta digjni, atë, me gjithë ata që e kanë synuar?
إِذَا رَكِبَ الإِلهُ عَلَيْهِ كُرْهاً *** وَقَدْ شُدَّتْ لِتَسْمِيرٍ يَدَاهُ
Pasi në kryq, me forcë qenka “varur” i adhuruari, dhe në të, me gozhda, duart ia paskan shtrënguar,
فَذَاكَ المَرْكَبُ المَلْعُونُ حَقا *** فَدُسْهُ، لا تَبُسْهُ إِذْ تَرَاهُ
atëherë, ajo është “varëse” vërtet e mallkuar! Prandaj, mos e puth, kur ta shohësh, dhe mos e lër pa e shkelmuar!
يُهَانُ عَلَيْهِ رَبُّ الْخَلقِ طُرا *** وتَعْبُدُهُ؟ فَإِنّكَ مِنْ عِدَاهُ
Mbi kryq qenka poshtëruar “Zoti” i krejt krijesave, e ti po e adhuron? Atëherë ti, Zotin je duke e armiqësuar!
فإِنْ عَظِّمْتَهُ مِنْ أَجْلِ أَنْ قَدْ *** حَوَى رَبَّ العِبَادِ، وَقَدْ عَلاَهُ
Nëse ti e madhëron kryqin ngase e ka mbajtur “zotin” e krijesave, dhe mbi të e kanë lartësuar
وَقَدْ فُقِدَ الصَّلِيبُ، فإِنْ *** رَأَيْنَا لَهُ شَكْلاً تَذَكَّرْنَا سَنَاهُ
e pasi kryqi tanimë ka humbur, kur shohim një figurë të tillë, e kujtuakemi ngjitjen e tij të ndriçuar,
فَهَلاّ للقبورِ سَجَدْتَ طُرا *** لَضِّم القبرِ رَبّكَ في حَشَاهُ؟
atëherë pse nuk i përulesh varreve gjithandej, pasi edhe varri e ka mbajtur “zotin” tënd brenda të shtruar!?
فَيَا عَبْدَ المِسيحِ أَفِقْ، فَهَذَا *** بِدَايَتُهُ، وَهذَا مُنْتَهاهُ
O adhurues i Krishtit, zgjohu e thirri mendjes! Sepse kështu ka filluar dhe kështu ka përfunduar.
Përshtati në shqip: Blerand Grubi