Kjo është një poezi mbresëlënëse, përmes së cilës dijetari i madh Ibën Kajjim el-Xheuzije (vd. 1350 – 751H), u drejtohet adhuruesve të kryqit, me pyetje shumë të logjikshme. Këtë poezi e ka shkruar në librin e tij: “Ithetul-Lehfân min mesâjid esh-shejtân” 2/290.

أعُبَّادَ المَسِيحِ لَنَا سُؤَالٌ *** نُرِيدُ جَوَابَهُ مَّمِنْ وَعَاهُ

O adhurues të Krishtit, ne kemi një pyetje. Përgjigjen e saj e duam nga ai që e ka kuptuar:


إذا ماتَ الإِلهُ بِصُنْع قومٍ *** أمَاتُوهُ فَما هذَا الإِلهُ؟

Nëse i Adhuruari (Perëndia) vdiq nga vepra e disave, që e vranë, atëherë, çfarë na qenka ky i adhuruar?


وَهَلْ أرضاه ما نَالُوهُ مِنْهُ؟ فبُشْرَاهمْ إذا نالُوا رِضَاهُ

A e bëri Atë të kënaqur dëmi që ata i shkaktuan? Se, nëse arritën ta bëjnë të kënaqur, qofshin gëzuar!

 

وَإِنْ سَخِطَ الّذِى فَعَلُوهُ *** فيه فَقُوَّتُهُمْ إِذًا أوْهَتْ قُوَاهُ

A, nëse e zemëroi ajo që bënë me Të, atëherë fuqia e tyre mbi Fuqitë e Tij paska triumfuar!


وَهَلْ بَقِى الوُجُودُ بِلاَ إِلهٍ *** سَمِيعٍ يَسْتَجِيبُ لَمِنْ دَعَاهُ؟

Po universi, a mbeti pa një të Adhuruar Gjithëdëgjues, i Cili i përgjigjet çdo lutësi të përgjëruar?


وَهَلْ خَلَتِ الطِّبَاقُ السَّبْعُ لَمّا *** ثَوَى تَحتَ التُّرَابِ، وَقَدْ عَلاَهُ

A mbetën shtatë qiejt fare vetëm, derisa ai “prehej” nën dheun, i cili nga sipër e pati mbuluar!?


وَهَلْ خَلَتِ الْعَوَالُمِ مِن إِلهٍ *** يُدَبِّرهَا، وَقَدْ سُمِرَتْ يَدَاهُ؟

A ngelën botët pa të Adhuruarin që i drejton ato, pasi “Atij” duart ia patën gozhduar?


وَكَيْفَ تَخَلْتِ الأَمْلاَكُ عَنْهُ *** بِنَصْرِهِمُ، وَقَدْ سَمِعُوا بُكاهُ؟

Po si paskan ngurruar engjëjt e tij ta ndihmojnë, “zotin”, kur ata e dëgjonin duke qarë e lotuar?


وكيف أطاقت الخشبات حمل ال *** إله الحق مشدودا قفاه؟

Po drunjtë, si morën takat ta mbartin të adhuruarin e vërtetë, dhe shpinën t’ia mbajnë shtrënguar?


وَكيْفَ دَنَا الحَدِيدُ إِلَيْهِ حَتَّى *** يُخَالِطَهُ، وَيَلْحَقَهُ أذَاهُ؟

Po hekuri, si mundi t’i afrohet Atij, aq afër, duke e lënduar dhe plagë duke i shkaktuar?


وَكيْفَ تَمكْنَتْ أَيْدِى عِدَاهُ *** وَطَالتْ حَيْثُ قَدْ صَفَعُوا قَفَاهُ؟

Si gjetën mundësi duart e armiqve të Tij ta kapin e të zgjaten, shpinës së Tij për t’i mëshuar?


وَهَلْ عَادَ المَسِيحُ إِلَى حَيَاةٍ *** أَمَ المحيي لَهُ رَب سِوَاهُ؟

Pastaj, a u kthye vetë Krishti në jetë? Apo, ai që e ringjalli ishte një tjetër Zot i Adhuruar?


وَيَا عَجَباً لِقَبْرٍ ضَمَّ رَبا *** وَأَعْجَبُ مِنْهُ بَطْنٌ قَدْ حَوَاهُ

Sa çudi për atë varr që e paska përfshirë Zotin! Po edhe më çudi për barkun, që e paska strehuar!


أَقَامَ هُنَاكَ تِسْعاً مِنْ شُهُورٍ *** لَدَى الظُّلُمَاتِ مِنْ حَيْضٍ غِذَاهُ

Aty ka qëndruar për nëntë muaj, nën errësira, me gjak të mitrës duke u zhvilluar!


وَشَقَّ الْفَرْجَ مَوْلُودًا صَغِيراً *** ضَعِيفاً، فَاتِحاً للثدي فَاهُ

Pastaj ka çarë mitrën, duke dalë si bebe e vogël, e dobët, me gojë të hapur, gjirin duke e kërkuar.


وَيَأْكُلُ، ثمَّ يَشْرَبُ، ثمَّ يأتي *** بِلاَزِمِ ذَاكَ، هَلْ هذَا إِلهُ؟

Dhe hante, pastaj pinte dhe më pas e kryente atë që “duhet”. E vallë! A ky është i adhuruar?!


تَعَالَى اللهُ عَنْ إِفْكِ النَّصَارَى *** سَيُسأَلُ كُلَّهُمْ عَمَّا افْترَاهُ

I Pastër e i Lartësuar është All-llahu nga shpifja e të krishterëve! Që të gjithë do të pyeten për gënjeshtrën e trilluar.


أَعُبَّادَ الصَّلِيبِ، لأَى مَعْنِّى *** يُعَظمُ أوْ يُقَبَّحُ مَنْ رَمَاهُ؟

O adhurues të kryqit, për çfarë arsye kryqi të madhërohet? E për çfarë arsye të fyhet ai që e ka refuzuar?


وَهَلْ تَقْضِى العقولُ بِغَيْرِ كَسْرٍ *** وَإحْرَاقٍ لَهُ، وَلَمِنْ بَغَاهُ؟

A s’e kërkon logjika që ta thyeni dhe ta digjni, atë, me gjithë ata që e kanë synuar?


إِذَا رَكِبَ الإِلهُ عَلَيْهِ كُرْهاً *** وَقَدْ شُدَّتْ لِتَسْمِيرٍ يَدَاهُ

Pasi në kryq, me forcë qenka “varur” i adhuruari, dhe në të, me gozhda, duart ia paskan shtrënguar,


فَذَاكَ المَرْكَبُ المَلْعُونُ حَقا *** فَدُسْهُ، لا تَبُسْهُ إِذْ تَرَاهُ

atëherë, ajo është “varëse” vërtet e mallkuar! Prandaj, mos e puth, kur ta shohësh, dhe mos e lër pa e shkelmuar!


يُهَانُ عَلَيْهِ رَبُّ الْخَلقِ طُرا *** وتَعْبُدُهُ؟ فَإِنّكَ مِنْ عِدَاهُ

Mbi kryq qenka poshtëruar “Zoti” i krejt krijesave, e ti po e adhuron? Atëherë ti, Zotin je duke e armiqësuar!


فإِنْ عَظِّمْتَهُ مِنْ أَجْلِ أَنْ قَدْ *** حَوَى رَبَّ العِبَادِ، وَقَدْ عَلاَهُ

Nëse ti e madhëron kryqin ngase e ka mbajtur “zotin” e krijesave, dhe mbi të e kanë lartësuar


وَقَدْ فُقِدَ الصَّلِيبُ، فإِنْ *** رَأَيْنَا لَهُ شَكْلاً تَذَكَّرْنَا سَنَاهُ

e pasi kryqi tanimë ka humbur, kur shohim një figurë të tillë, e kujtuakemi ngjitjen e tij të ndriçuar,


فَهَلاّ للقبورِ سَجَدْتَ طُرا *** لَضِّم القبرِ رَبّكَ في حَشَاهُ؟

atëherë pse nuk i përulesh varreve gjithandej, pasi edhe varri e ka mbajtur “zotin” tënd brenda të shtruar!?


فَيَا عَبْدَ المِسيحِ أَفِقْ، فَهَذَا *** بِدَايَتُهُ، وَهذَا مُنْتَهاهُ

O adhurues i Krishtit, zgjohu e thirri mendjes! Sepse kështu ka filluar dhe kështu ka përfunduar.

Përshtati në shqip: Blerand Grubi